و طبق برخی روایات وارده در این باب مدت حکومت حق چندین برابر بیشتر از زمانی است که به ظاهر حق و اهل آن مظلوم واقع شده بودند. (4)
و ناگفته نماند که اولین رجعت کننده از معصومین که از روایات استفاده می‌شود امام حسین ـ علیه‌السلام ـ است که در زمان حضرت زنده می‌شود و نیز اصحاب و یاران امام ـ علیه‌السلام ـ به علاوه دشمنانش به دنیا باز می‌گردند و مقاتله بین آن‌ها رخ خواهد داد و انتقام مظلومیت امام و یارانش گرفته خواهد شد.
از امام صادق ـ علیه‌السلام ـ نقل است که فرمودند: اولین کسی که به دنیا بر می‌گردد امام حسین ـ علیه‌السلام ـ و اصحاب آن حضرت هستند و نیز یزید بن معاویه و اصحابش. حضرت آن‌ها را یک به یک به هلاکت خواهد رساند. (5)
و نیز از روایات استفاده می‌شود که حضرت سید الشهدا (ع) مدتی در عصر ظهور حضرت حجت زندگی می‌کنند و این گونه نیست که در آخرین لحظات عمر آن حضرت امام حسین رجعت کنند و زمانی که مردم امام حسین ـ علیه‌السلام ـ را شناختند و به حضرت معرفت لازم را پیدا کردند آن وقت امام زمان ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف رحلت می‌کنند و امام حسین حکومت می‌کند. (6)
به هر حال این مسائل از جزئیات رجعت است و دقیق شدن در جزئیات مسئله ضروری نیست.
و بر اساس برخی روایات دومین نفر از معصومین که رجعت می‌کند امیر المؤمنین است که در اخبار وارد شده چندین بار رجعت می‌کنند و در کلام خود حضرت هست که فرموده‌اند ـ برای من رجعت پس از رجعت و بازگشت پس از بازگشت است و من صاحب بازگشت‌های مختلفم و من صاحب بازگشت‌هایی در حیاتم. (7) و بعد از آن حضرت، حضرت رسول اکرم و فاطمه زهرا ـ سلام الله علیها ـ رجعت می‌کنند و ائمه دیگر یکی پس از دیگری می‌آیند. (8)
با این توضیحات مشخص می‌شود که رجعت یک اصطلاح عامی است به کسانی که در ظهور بازگشت دارند و کسانی که بعد از آن به ترتیب بازگشت می‌کنند رجعت گفته می‌شود نه تنها 2 بار گفتن اشکال ندارد بلکه بازگشت هر شخصی یک بار رجعت است کما این که رجعت در قبل از اسلام اتفاق افتاده است؛
از جمله زنده شدن مردگان توسط حضرت عیسی ـ علیه‌السلام ـ زنده شدن عُزیر پیامبر «فَأَمَاتَهُ اللّهُ مِئَةَ عَامٍ ثُمَّ بَعَثَهُ» سوره بقره، آیه 259 و زنده شدن اصحاب کهف ـ و زنده شدن قومی که خداوند درباره آن‌ها فرمود «فَقَالَ لَهُمُ اللّهُ مُوتُواْ ثُمَّ أَحْیَاهُمْ» (بقره 243)ـ (9)
جا دارد در این جا در مورد ماهیت رجعت نیز اشاره‌ای داشته باشیم: از روایات و کلمات علمای اسلام به دست می‌آید که رجعت عالمی است بین دنیا و آخرت که نه تماماً خصوصیات و ظهورات آخرت را داراست و نه تماماً وضعیت دنیای فعلی ما را دارد. عالمی است لطیف‌تر از جهان مادی فعلی ما اما نه به لطافت روز رستاخیز. (10)

منابع

1. معجم مقاییس اللغه.
2. بهارانچی، سید محمد حسین، دولة المهدی یا حکومت امام زمان، انتشارات بوستان کتاب، ص240.
3. مرحوم مجلسی، بحار الانوار، ج 1، ص 35.
4. بهارانچی، سید محمد حسین، دولة المهدی یا حکومت امام زمان، انتشارات بوستان کتاب، ص 250.
5. مرحوم مجلسی، بحار الانوار، ج 53، ص 76.
6. مغیثی، غلام رضا، رجعت از نگاه عقل ودین، انتشارات قم، ص 94.
7. مرحوم مجلسی، بحار الانوار، ج 53، ص 47.
8. مرحوم مجلسی، بحار الانوار، ج 53، ص 47.
9. رحیمی، عباس، امید فردا، انتشارات جمال، ص 63.
10. علامه طباطبایی، محمد حسین، المیزان، ج 2، ص 109.

مرکز پاسخگویی شبهات - سایت موعود